Category: Archive – 2006

Waqt laqgha li l-GRTU ghamlet ghall- Burdnara kmieni dalghodu, 7 ta’ Lulju 2006, l-Burdnara ddeciedew li jergghu jibdew ihaddmu s-servizzi taghhom biex fl-inqas zmien possibli jinhareg ix-xoghol kollu maqbud fil-Freeport u jiddahhal ix-xoghol kollu ghall-esportazzjoni.

Aktar tard illum ser issir laqgha mal-Prim Ministru Dr. Lawrence Gonzi fejn il-Burdnara gew imweghda li tinstab soluzzjoni ghall-problemi kollha li qed jiffacjaw biex iwettqu xogholhom fl-ahjar interess taghhom u tal-haddiema taghhom u tal-kummercjanti u esportaturi klijenti taghhom u l-haddiema taghhom.

Il-GRTU tirrispetta l-opinjoni ta’ kull korp kostitwit specjalment dawk li bhal GRTU jirraprezentaw l-intraprizi Maltin izda thoss li l-FOI u l-Kamra tal-Kummerc ghagglu jikritikaw lil GRTU minghajr ma flew il-fatti sewwa

Il-GRTU tirrispetta l-opinjoni ta’ kull korp kostitwit specjalment dawk li bhal GRTU jirraprezentaw l-intraprizi Maltin izda thoss li l-FOI u l-Kamra tal-Kummerc ghagglu jikritikaw lil GRTU minghajr ma flew il-fatti sewwa.

Il-GRTU tghid li sfortunatament organizazzjonijiet ohra ghadhom ma fehmux sew x’qed jigri f’pajjizna fuq kwistjonijiet li ghandhom x’jaqsmu mal-Portijiet. Il-verita li harget mill-kwistjoni li l-GRTU ghandha bhalissa dwar il-Freeport turi bic-car
1. li l-Freeport li llum jikkmanda 80% tal-kummerc minn u lejn Malta ma jista’ ghalih hadd
2. li r-Regulatur li suppost qieghed hemm biex jiddefendi l-interessi ta’ dawk kollha – kummercjanti, esportaturi, burdnara, service providers u konsumaturi – li jridu mill-Freeport, hu interessat biss li jiddefendi lil Freeport.

Il-GRTU m’ghandha l-ebda dispute mal-Gvern izda tistenna li l-Gvern jirrimedja ghal dak li qed isir u jsib soluzzjonijiet ghall-inkwiet zejjed li nholoq. Mhux il-GRTU jew il-Burdnara holqu l-inkwiet. L-inkwiet holqu min qabad u impona.

Il-fatti llum juru bic-car li r-rati ghal kull container li l-kummercjanti jridu jhallsu ser joghlew u hi l-GRTU biss, f’isem il-kummercjanti Maltin, li qed tirresisti kontra dan l-abbuz. Kull min irid ikun jaf il-fatti dwar il-hlasijiet facli jkun jaf: ikellem lil Portijiet u ikellem lil agenti tal-vapuri u jkun jaf li dak li qed tghid il-GRTU, hu verita u li haddiehor qed ihawwad jew jithawwad. Il-verita sa llum, hi bil-provi, li r-rati bejn Port u Agenti gholew sew ghal kull container.

Aghar minn hekk izda jidher car li lil Freeport ma jista’ ghalih hadd: il-GRTU ppruvat kollox biex tizgura li l-Freeport, wara li ggarantewlu aktar minn Lm800,000 fis-sena aktar milli qatt dahhal u dan ghas-spejjez tal-kummercjanti, esportaturi u finalment il-konsumaturi u l-haddiema Maltin jaccetta bhala kundizzjoni li joqghod ghal dak li jghidlu l-Gvern fl-interess ta’ kulhadd. Il-GRTU issostni bis-sahha, li l-esigenzi tal-ekonomija Maltija ghandhom jigu l-ewwel, u mhux l-esigenzi tal-kumpanija barranija setghana li tmexxi l-Freeport, mhux importanti. Il-GRTU temmen li anke ghal FOI u ghall-Kamra tal-Kummerc dan hu importanti. Izda filwaqt li haddiehor jitkellem biss, il-GRTU tiehu l-passi.

Il-kwistjoni li qajjmet il-GRTU dwar l-Ufficju tal-Hlasijiet hi konformi mal-politika tal-Gvern, imhabbra mill-Ministru tal-Portijiet Censu Galea, li l-Maritime House fil-Port il-Kbir tkun il-“one stop shop” ghas-servizzi portwali kollha. Meta l-Freeport qabad minn jheddu u bla ftehim ma hadd garr l-Ufficju tal-Hlasijiet lejn Birzebbuga mill-Marsa, il-Freeport sfida mhux biss lil burdnara u lil kummercjanti izda sfida lil Gvern u l-politika dikjarata tal-Gvern.

Il-GRTU avzat minn qabel li din ma kienetx accettabli. Il-GRTU ghamlet Konferenza Stampa nhar is-Sibt l-1 ta’ Lulju u qalet car u tond x’ser ikunu l-konsegwenzi. Il-GRTU ghamlet aktar minn hekk – zgurat li d-Dwana lesta toffri facilitajiet lil Freeport biex sakemm isiru arrangamenti ohra accettabbli l-Ufficju tal-Hlasijiet isir fl-aktar post komdu u sigur possibbli – fl-Ufficini tad-Dwana, ix-Xatt il-Belt. Il-Freeport ghalhekk mhux vera li ma kellux alternattiva: kellu l-ahjar option ta’ “one-stop shop” fiz-zona fejn hemm is-servizzi l-ohra kollha portwali.

Izda hadd fl-awtorita ma ndenja ruhu jghid lil Freeport iregggha kollox lura u l-affarijiet isiru kif suppost li dejjem saru: b’negozjati madwar mejda. Issa ghax il-GRTU ma toqghodx ghal dan il-loghob u lil GRTU ma jintimida hadd u hadet azzjoni kontra l-ingustizzja u l-imposizzjoni, haddiehor qiesu li beda jiccaqlaq.

Il-protesta tal-GRTU ilha sejra mill-1 ta’ Lulju u ghadha sejra. Il-GRTU laqqghet lil Burdnara dalghodu, wara l-Main Gate tal-Freeport u spjegatilhom l-izviluppi u l-alternattiva li tezisti flok l-imposizzjoni tal-Freeport. Il-Burdnara iddecidew li zgur mhux fl-interess taghhom u lanqas tal-klijenti taghhom li l-Freeport jithalla jaghmel li jrid. Il-Burdnara assiguraw lil GRTU li hekk kif tinstab soluzzjoni gusta huma jahdmu bil-lejl u bi nhar biex ix-xoghol fil-Freeport jigi lura ghan-normal fl-inqas zmien possibbli biex kulhadd ikun moqdi, izda l-Freeport irid jibda jaghti kazhom u mhux jghoddos rasu u ma jimpurtah xejn minnhom. Ghalhekk huma ddecidew li ser ikomplu jirrifjutaw li joperaw mill-ufficju l-gdid ta’ Birzebbuga meta tesisti alternattiva semplici fid-Dwana, il-Belt. Huma appellaw lil Gvern biex jindahal direttament u jordna lil Freeport iregggha lura d-decizjoni zbaljata li hadu u li hi l-kawza ewlenija tal-inkwiet li nqala.

Il-GRTU qed terga’ tappella lil Gvern biex ma jhalliex lil Freeport jibqa’ jaqla’ dan l-inkwiet kollu ghall-interessi tieghu. Din li kull tant zmien il-Freeport jaqalghu xi haga gdida li ggib l-inkwiet trid tinqata.

Il-GRTU ssostni li dak li qed jaghmlu l-Burdnara hu fl-interess ta’ kulhadd u mhux taghhom biss. Jekk il-Freeport jithalla jaghmel li jrid bla hadd mhu kapaci jiqaflu u bla ebda Regulatur Pubbliku serju fejn wiehed jista’ jappella allura mhux il-Burdnara u l-Kummercjanti u l-esportaturi biss, izda ahna lkoll nkunu tlifna. Il-GRTU issostni li l-Freeport inghata lil kumpanija barranija izda Malta ghadha taghna u l-Freeport hu parti minn Malta. Il-GRTU ma tiddejjaqx tieqaf b’mod iebes illum biex ghada jkun ahjar anke jekk ikollna nsoffru kritika ngusta minghand min suppost li jaf ahjar.

1. Il-Burdnara llum ma accettawx li jhallsu l-hlasijiet imposti ghall-portijiet ghax dawn kuntrarjament ghal dak li qalet il-Maritime Authority kienu jinkludu l-hlasijiet tal-agenti kif kienu sal-ahhar ta’ Gunju. Hu ppruvat bl-ircevuti li hargu s-Shipping Agents illi l-figuri li tat il-GRTU fil-konferenza stampa li zammet nhar is-Sibt l-1 ta’ Lulju huma mija fil-mija korretti. Il-GRTU ghalhekk qed tistenna lil Gvern illi jghid x’inhuma r-rati li l-Burdnara f’isem il-kummercjanti u l-esportaturi ghandhom ihallsu ghaz-zewg portijiet u jispjega preciz fejn hu t-tnaqqis.

1. Il-Burdnara llum ma accettawx li jhallsu l-hlasijiet imposti ghall-portijiet ghax dawn kuntrarjament ghal dak li qalet il-Maritime Authority kienu jinkludu l-hlasijiet tal-agenti kif kienu sal-ahhar ta’ Gunju. Hu ppruvat bl-ircevuti li hargu s-Shipping Agents illi l-figuri li tat il-GRTU fil-konferenza stampa li zammet nhar is-Sibt l-1 ta’ Lulju huma mija fil-mija korretti. Il-GRTU ghalhekk qed tistenna lil Gvern illi jghid x’inhuma r-rati li l-Burdnara f’isem il-kummercjanti u l-esportaturi ghandhom ihallsu ghaz-zewg portijiet u jispjega preciz fejn hu t-tnaqqis.

2. Il-GRTU qed tistenna wkoll minghand il-Gvern issa li hu kkonfermat li l-Freeport minn din ir-riforma kollha se jigwadanja vantagg finanzjarju kbir ghax ser jiehu l-hlasijiet li qabel kienu jiehdu l-Cargo Handling u li fuq numru ta’ snin jammontaw ghall-miljuni kbar, li jgieghel lil Freeport jonqos ftit eluf fis-sena biex izomm miftuh ufficju l-Marsa fejn il-Burdnara ikunu jistghu jwettqu l-hlasijiet minghajr ma joqoghdu jitilghu u jinzlu l-Freeport xi hames darbiet kuljum.

3. Ghada t-Tlieta, 4 ta’ Lulju jekk il-Gvern jibqa’ ma jiccaqlaqx ma jkunx hemm hrug u dhul ta’ containers mill-Freeport.

Il-Mexxejja tal-GRTU jiltaqghu ghada fid-9.45am mal-Media quddiem il-Gate tal-Freeport biex jispjegaw is-sitwazzjoni

Il-Burdnara minn Tnejn 3ta’ Lulju 2006 mhux ser jaccettaw li jhaddmu r-rata ta’ hlasijiet godda.

Il-Burdnara minn Tnejn 3ta’ Lulju 2006 mhux ser jaccettaw li jhaddmu r-rata ta’ hlasijiet godda.

Bis-sistema tat-tariffi kif kienet sa issa, kull importatur kien qieghed ihallas :

Container 20ft : Lm 93.25 bhala terminal handling charges u Lm 38.53 bhala cargo handling charges total ta’ Lm 131.78

Container 40ft : Lm 136.25 bhala terminal handling charges u Lm 77 bhala cargo handling charges, total ta’ Lm213.31

Bit-tariffi l-godda li gew imhabbra l-bierah l-importatur qed jigi jintalab ihallas Lm 92.15 ghal 20ft u Lm 152.79 ghal 40ft.

Il-problema hija li sakemm ma jintlahaqx ftehim mall-agenti, dawn se jibqghu japplikaw l-istess terminal handling charges ta’ Lm 93.25 u Lm136.25 u ghaldaqstant kull container ser jhallas Lm185 u Lm288 ghal 20/40ft

Ghall-esportazzjoni minn Lm74.25 u Lm 127.25, ir-rati li se jithallsu ser jkunu Lm 142 u Lm 226.

Barra minn dan kollu l-burdnara qed ikunu mgeghla jmorru jhallsu fl-Ufficcju l-gdid li nfetah fil-Freeport minflok tal-Marsa.

Din hija nkonvinjenza kbira ghall-burdnara u ghalhekk qed jitolbu li jinfetah immedjatament Ufficcju fil-Marsa li huwa c-centru tal-attivitajiet u hlasijiet marbuta mall-portijiet.

Fi Press Conference li saret illum fl-ufficini tal-GRTU, il-mexxejja tal-GRTU u l-Kumitat tal-Burdnara (cargo haulers) membri tal-GRTU, spjegaw il-posizzjoni tal-burdnara wara li l-Chairman tal-Malta Maritime Authority habbar li kien ser jibdel l-kriterji li fuqhom huma mhaddma l-licenzji tal-Burdnara.

Fi Press Conference li saret illum fl-ufficini tal-GRTU, il-mexxejja tal-GRTU u l-Kumitat tal-Burdnara (cargo haulers) membri tal-GRTU, spjegaw il-posizzjoni tal-burdnara wara li l-Chairman tal-Malta Maritime Authority habbar li kien ser jibdel l-kriterji li fuqhom huma mhaddma l-licenzji tal-Burdnara.

Il-GRTU spjegat li s-sistema li hi mhaddma illum tilhaqq il-kriterji tal-Unjoni Ewropea u ma tikkostitwixxiex la monopolju fil-garr tal-merkanzija u lanqas “closed shop” ghan-negozjanti li jridu juzaw mezzi taghhom stess u mhux tal-Burdnara. Il-GRTU sostniet ukoll li t-tariffi li jiccargjaw il-Burdnara huma kompettitivi u ma jezisti ebda “cartel” fejn jidhol hlas lill-Burdnara li jgorru l-merkanzija generali. Barra minn dan kull burdnara jista’ jhaddem vetturi u ngenji kemm irid biex tkun sodisfatta d-domanda kollha ghal garr ta’ merkanzija.

In-numru li hu limitat hu dak tal-operaturi professjonali li ghandhom il-pass specjali li johorgu u jdahhlu l-merkanzija mill-portijiet Maltin. Il-GRTU spjegat li dak li jithaddem f’Malta sar bi ftehiem approvat mill-Unjoni Ewropea u mill-Kabinett tal-Ministri u hu fil-kompitu tal-gvern Malti li jhaddem il-kriterji mifthema bla indhil ta’ hadd. Il-Malta Maritime Authority ma tistax taqbad u tibdel dak li gie miftiehem u annunzjat pubblikament mill-gvern qabel ir-referendum ghad-dhul fl-Unjoni Ewropea u l-obligu tal-MMA hu li thaddem dawk il-kriterji u tonorha dawk l-obligazzjonijiet li imponilha l-Kabinett tal-Ministri.

Zewg Ministri tal-Gvern, l-Onorevoli John Dalli – ex-Ministru tal-Finanzi u l-Onorevoli Censu Galea ex-Ministru ta’ Trasport u Portijiet, flimkien ma’ Dr. Simon Busuttil bhala rapprezentat tat-team ta’ Negozjaturi ta’ Malta ghas-shubija fl-Unjoni Ewropea, is-Sur David Sutton – Deputy Chief Officer tal-ADT u s-Sur Charles Demicoli – Chairman tal-ADT u s-Sur John Mifsud – Direttur Generali tad-Dwana kienu spjegaw dan kollu lill-Burdnara u lill-impjegati taghhom fl-laqgha msejha apposta ghalihom qabel ir-referendum fejn taghhom id-dettalji tal-arrangamenti mifthema u l-operaturi u l-impjegati taghhom kienu gew assigurati li hobzhom u l-investiment taghhom kien garantiti.

Il-GRTU illum ghalhekk issa trid li l-gvern jerga’ jiddikjara li dak li ftiehem dwaru qabel ir-referendum issa ma imbidilx. Il-Burdnara migbura f’Laqgha Generali Straordinarja msejha mill-GRTU ilbierah u li saret fis-Sala Markiz Scicluna, fit-Trade Fair Grounds, Naxxar, qablu li ghalissa ma jiehdu l-ebda azzjoni li b’xi mod tista’ twegga’ jew tostakola lil xi hadd. Dan ghaliex il-burdnara qed jistennew li l-gvern permezz tal-Ministru Censu Galea jirrijaferma l-posizzjoni tieghu kif stabbilita qabel ir-referendum. Dan hu mistenni li jsir fl-laqgha li l-kumitat tal-burdnara ser ikollu mal-Ministru Censu Galea fl-laqgha msejha apposta nhar il-gimgha filghodu wara li l-GRTU irreferiet din il-kwistjoni lill-Prim Ministru.

Il-Burdnara wkoll qed jilmentaw li b’mod ingust l-operaturi l-godda tal-Port il-Kbir qabdu u qatghu x-xoghol li l-Burdnara ghal-ghexiren ta’ snin kienu jaghmlu fuq il-mollijiet tal-Port il-Kbir b’kompetizjoni bejniethom b’rizultat li illum dan ix-xoghol ser isir minn monopolju bla ebda trahhis ta’ tarriffi u b’telf ta’ eluf kbar ta’ liri ta’ apparat mixtri u mhaddem mill-burdnara u li issa ser jintrema. Dan it-telf ta’ xoghol qed igieghel lill-Burdnara jillicenzjaw numru ta’ haddiema esperti f’dan ix-xoghol u l-gvern waqt li indokra l-interessi ta’ haddiehor m’ghamel xejn biex jiddifendi l-impjieg u l-investiment taghhom u tan-nies taghhom.

Il-Burdnara ser jergghu jiltaqghu l-gimgha filghaxija biex jiddeciedu fuq dak li jirrapurtawlhom il-Kumitat taghhom wara l-laqgha mal-Ministru Galea.

Wara li c-Chairman tal-Malta Maritime Authority zelaq meta qal lill-burdnara li l-Licenzji taghhom issa m’ghadhomx protetti, issa l-istess Chairman Dr. Mark Bonello rega’ ghaxxaqha aktar meta f’intervista fis-Sunday Times qal affarijiet dwar il-Burdnara (“cargo haulers” u mhux “stevedores”) li huma ghal kollox invenzjoni tieghu.

Wara li c-Chairman tal-Malta Maritime Authority zelaq meta qal lill-burdnara li l-Licenzji taghhom issa m’ghadhomx protetti, issa l-istess Chairman Dr. Mark Bonello rega’ ghaxxaqha aktar meta f’intervista fis-Sunday Times qal affarijiet dwar il-Burdnara (“cargo haulers” u mhux “stevedores”) li huma ghal kollox invenzjoni tieghu.

Il-Ministru Censu Galea li kien il-Ministru responsabbli mit-Trasport waqt in-negozjati ghad-dhul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, jaf sewwa li dak li qed jghid Dr. Mark Bonello mhux minnu u hu invenzjoni biss biex johloq l-inkwiet mal-burdnara.

Il-posizzjoni dwar il-licenzji tal-burdnara hi din:

1. Il-Burdnara huma licenzjati mid-Dipartiment tad-Dwana bhala “cargo haulers and forwarding agents” u huma l-agenti licenzjati biex jghaddu d-dokumenti tad-Dwana u jgorru l-merkanzija lejn u l-barra mill-portijiet Maltin.

2. Bhala trasportaturi huma ghandhom licenzja mill-Awtorita’ dwar it-Trasport (l-ADT). Din il-licenzja lil kull burdnar tintitolah, wara kors twil, ghal Operator’s Licence taht id-Direttivi Ewropej.

3. Barra minn dan skond il-ftehiem ta’ Malta mal-Unjoni Ewropea, il-gvern Malti ezercita d-dritt li ghandu taht it-Trattat ta’ Ruma li jistabilixxi l-ahjar sistema li tizgura s-sigurta’ fil-portijiet Maltin u hareg “special security pass” lill-burdnara li jintitola lilhom biss bhala agenti li johorgu u jdahhlu l-merkanzija mill-portijiet Maltin.

Ghalkemm in-numru ta’ Operator Licences hu limitat ghal 113 u s-security passes huma wkoll marbuta man-numru tal-licenzji, dan bl-ebda modd ma jikkostitwixxi monopolju jew “closed shop” kif qabad u ghaffigha Dr. Mark Bonello, dan ghaliex kull negozjant jista’ juza mezzi tieghu propji biex jghaddi d-dokumenti tad-Dwana u biex johrog u jdahhal l-merkanzija fil-portijiet. Il-ligi tobliga lin-negozjanti biss li jekk jqabbad agent, irid iqabbad agent licenzjat u dan ghal raguni ta’ sigurta’ u professjonalita’ ghaliex il-portijiet Maltin ma jistghux isiru “free for all”.

L-Obbligu ta’ Dr. Mark Bonello bhala Chairman tal-Malta Martime Authority hu li jara li dawn ir-regolamenti jinfurzhom u mhux li jirribella pubblikament kontrihom. Dr. Mark Bonello wkoll zbalja bl-ikrah meta qal li l-burdnara ghandhom “closed shop” fuq il-garr tal-merkanzija u b’li qal ipprova jgiddeb dak li qal in-Negozjatur Ewlieni Malti s-Sur Richard Cachia Caruana lill-Kummissjoni Ewropea. Is-Sur Richard Cachia Caruana f’rapport li ta lill-Kummissjoni qal car u tond li l-burdnara ma jikkostitwixxux monoplju ghaliex l-proporzjon ta’ garr ta’ merkanzija li jgorru l-burdnara taht il-Licenjza taghhom hu proporzjon zghir wisq biex ikun ikkunsidrat monopolju jew “closed shop”. Dan accettatu l-Kummissjoni Ewropea bhal ma accettat wkoll li m’hemm l-ebda restirzzjoni lil ebda burdnar fuq in-numru ta’ ingenji li jista’ jkollu u jista’ jhaddem biex f’suq liberu jikkompeti burdnar kontra burdnar.

Gie wkoll ikonfermat ghas-sodisfazzjon tal-Kummissjoni Ewropea li f’Malta m’hawnx tariffi imposti minn xi “cartel” tal-burdnara u li t-tariffi huma stabbilliti b’kompetizzjoni gusta bejniethom u li l-hlas li l-burdnara jiccargjaw jirraprezenta prezz xieraq tas-servizz li joffru. Dawn huma l-fatti fejn jidhlu Licenzji tal-Burdnara.

Dr. Mark Bonello ukoll zbalja hafna meta qal li ma iltaqax mar-rapprezentanti tal-burdnara ghax dawn kienu “bidders” ghas-servizzi portwali. Il-GRTU ghandha r-rapprezentanza tal-maggoranza assoluta tal-Burdnara (90 minn 113) u Dr. Mark Bonello kellu l-obbligu li jiltaqa’ mal-GRTU bhal ma iltaqa’ mar-rapprezentanti tal-“istake holders” kollha l-ohra li jahdmu fil-portijiet. Il-GRTU la qatt kienet u lanqas tista’ tkun “bidder” ghal ebda kuntratt u Dr. Mark Bonello ma kellux ihallat ir-rapprezentanza ufficjali tal-GRTU ma kumpanija kummercjali li fiha hemm imdahhla burdnara individwali.

Dr. Mark Bonello issa jew jammetti li zbalja bl-ikrah u jirtira l-kummenti goffi u zbaljati li qal jew jidhol responsabbli personalment ghal hsara li ser jikkawza ghax il-Burdnara mhux ser joqghodu ghaliha li persuna b’kariga ta’ Chairman tal-Maritime Authority jiehu posizzjoni hekk dannuza ghal Malta.

Wara laqgha Generali msejha apposta mill-GRTU ghall-Burdnara kollha, li saret il-bierah 15 ta’ Gunju Marquis Scicluna Hall it-Trade Fair, il-Burdnara ddecidew hekk:

Wara laqgha Generali msejha apposta mill-GRTU ghall-Burdnara kollha, li saret il-bierah 15 ta’ Gunju Marquis Scicluna Hall it-Trade Fair, il-Burdnara ddecidew hekk:

§ Li l-Gvern naqas serjament meta qabel ma ffirma l-ftehiem ghall- immanigjar tal-Port il-Kbir ma zammx diskussjonijiet mar-rapprezentanti tal-Burdnara bhal ma ghamel ma rapprezentanti ta’ kull settur iehor li ghandu x’jaqsam mal-Port.

§ Li l-Gvern naqas bil-kbir meta intrabat li x-xoghol li illum isir biss mill-burdnara licenzjati, issa ser jibda jsir esklussivament u b’mod ta monopolju mill-kuntrattur il-gdid. Sa llum dan ix-xoghol sar mil-burdnara b’ kompetizzjoni shiha bejniethom u ghall dan ix-xoghol investew eluf kbar ta’ liri. Il-Gvern naqas bil-kbir li ma hasibx fit-telf kbir li ser isoffru l-Burdnara u fil-konsegwenza ta telf ta impjiegi li dan ser igib mieghu.

§ Ic-Chairman tal-Malta Maritime Authority Dr. Mark Bonello naqas bil-kbir meta hedded lil Burdnara bit-tnehhija tal-licenzji specjali taghhom, meta dwar l-kundizzjonijiet tal-Licenzji tal-Burdnara, hemm ftehim mal-Gvern Malti b’ approvazzjoni tal-Kummissjoni Ewropej.

§ Il-Burdnara ghalhekk qed jinfurmaw lil Gvern pubblikament li jekk mhux ser ikun hemm garanzija li dak li gie miftiehem dwar il-licenzji tal-Burdnara jibqa jghodd u li x-xoghol li ghalih investew bil-kbir u li dejjem sar minnhom jibqghu jaghmluh huma, il-Burdnara jibdew programm ta’ azzjoni biex juru l-oppozizjoni taghhom ghad-disprezz li qed isir lejhom u ghat- telf li qed ikunu kostretti li jsofru.

Il-Burdnara ser jergghu jiltaqghu nhar it-Tlieta 20 ta’ Gunju u jiddeciedu dwar l-azzjoni ta’ protesta b’sehh mill-Erbgha 21 ta Gunju 2006.

L-NECC taf bizzejjed li b’dak li qed jigi propost in-negozju ser ikun suggett ghal spejjez enormi. Mhux hekk biss imma anke l-entitajiet statali ser ikollhom jaghmlu dan u ghalhekk ser ikompli jkun hemm pressjoni fuq il-gvern biex jaghlaq id-deficit finanzjarju u kif ser isir dan? L-NECC issostni li mhux ser ikun spejjez zejda skond l-istqarrija taghha. Wiehed ma jistennix li l-NECC tipprova tqarraq bil-poplu b’dan il-mod u jittama li dan l-istatement kien zbal genwin, sakemm l-NECC ma ddecidiex li jidhol ghall-ispejjez kollha hu. Dak li qed titlob l-NECC mhux possibli jsir minghajr spejjez enormi.

L-NECC taf bizzejjed li b’dak li qed jigi propost in-negozju ser ikun suggett ghal spejjez enormi. Mhux hekk biss imma anke l-entitajiet statali ser ikollhom jaghmlu dan u ghalhekk ser ikompli jkun hemm pressjoni fuq il-gvern biex jaghlaq id-deficit finanzjarju u kif ser isir dan? L-NECC issostni li mhux ser ikun spejjez zejda skond l-istqarrija taghha. Wiehed ma jistennix li l-NECC tipprova tqarraq bil-poplu b’dan il-mod u jittama li dan l-istatement kien zbal genwin, sakemm l-NECC ma ddecidiex li jidhol ghall-ispejjez kollha hu. Dak li qed titlob l-NECC mhux possibli jsir minghajr spejjez enormi.

Bl-istess ammont ta’ flus li ser jintefqu minn naha tal-Gvern wiehed jista jaghmel kampanja tant intensiva li ma jkunx hemm ghalfejn Dual Pricing, anzi l-konsumatur ikun edukat u infurmat ahjar. Izda jidher li l-NECC la qed ihares lejn din il-possibilita u lanqas lejn ic-cirkustanzi partikolari tas-suq Malti. Certu persuni li jriduha li jifhmu dejjem jaghtuna dejjem l-ezempju ta’ pajjizi ex komunisti u jghidulna li ghandna nimxu bhalhom. L-NECC jevita izda li janalizza l-problemi kollha li ffaccjaw il-pajjizi l-ohra li ghazlu li jaghmlu dak li qed jipproponi l-NECC. Malta ghandha opportunita li titghallem mill-izbalji ta’ haddiehor izda donnu l-NECC jipreferi jghaffeg l-istess tahwida u jhawwad l-istess borma. Forsi huwa komdu wisq li tikkopja l-izbalji!

Is-Sur Xavier Durieu, Direttur Generali tal-Euro Commerce , spjega tajjeb immens kif dan jista jsir. Wera l-izbalji li saru f’pajjizi ohra u qal bic-car lil Maltin biex ma jaqghux fin-nassa li waqghu certu pajjizi ohra u li ghandhom ma hargux minna! Izda l-NECC li jinteressah hija hajja semplici fejn jikkopja dak li jaghmlu pajjizi ex komunisti li ma ghandhomx ideja ta’ kif jahdem suq zviluppat u hieles bhal dak Malti.

Ir-realta hija li jekk l-NECC ser jippersisti b’din it-triq ser ikun hawn dizastru fis-suq minhabba spejjez zejda li ma jwasslu mkien. L-appell lill-Gvern jibqa li jirrevedi tajjeb it-tahwid li qed isir fl-NECC u li jaghraf id-dizastru fis-suq li din it-triq ser twasslu ghaliha.

Minhabba li qed jaghfas iz-zmien, il-GRTU tippretendi li din ir-revizjoni ssir mill-aktar fis possibli ghax tiga l-NECC hela bizzejjed hin.

Jidher li l-Gvern hu deciz li jibqa’ jisma minn Kumitat li maghmul minn nies li jifhmu f’ kollox barra fil-kummerc. Il-GRTU bis-support ta’ l-aqwa esperti mil-Euro Commerce, l-organizzazjoni ewlenija ewropeja li titkellem f’isem is-settur kummercjali, issostni li s-sistema tad-dual pricing fuq perjodu twil qabel ma nies ikollhom f’idejhom l-Euro u qabel ma n-nies ikunu jistghu jixtru bil-Euro, hi sistema zbaljata.

Jidher li l-Gvern hu deciz li jibqa’ jisma minn Kumitat li maghmul minn nies li jifhmu f’ kollox barra fil-kummerc. Il-GRTU bis-support ta’ l-aqwa esperti mil-Euro Commerce, l-organizzazjoni ewlenija ewropeja li titkellem f’isem is-settur kummercjali, issostni li s-sistema tad-dual pricing fuq perjodu twil qabel ma nies ikollhom f’idejhom l-Euro u qabel ma n-nies ikunu jistghu jixtru bil-Euro, hi sistema zbaljata.

Din hi sistema li kull ma taghmel hu li twahhal f’mohh in-nies s-sistema li ghall kull prezz u ghall- kull haga joqghodu f’ mohhhom isarfu mill-Euro ghall-Lira Maltija.

Dan hu appuntu dak li m’ghandux isir. In-nies trid tidhra fl-aqsar zmien possibli tibda tahdem bil-Euro u tqies bil-Euro bla htiega li kull darba jaghmlu il-kambju. Dan zgur mhux ser isir bis-sistema li ser idahhal il-gvern: Sistema imfassla minn min ma jifhimx biex ihawwad lil min diga jkun imhawwad. Is-sistema li ser idahhal l-Gvern hi sistema li ser igawdu bil-kbir minnha dawk kollha li ser jghoxew jghabbu lin-negozji kollha Maltin, kbar, medji u zghar u lil istess Gvern miljuni ta’ liri li minnhom pajjizna ma jiehu xejn hlief xoghol zejjed, konfuzjoni u gholi tal-hajja.

L-Gholi tal-hajja jigi mhux ghax il-kummercjant jabbuza kif qed jiprova jghid il-Kumitat tas-suppost esperti izda ghliex xi hadd jrid jaghmel tajjeb ghall miljuni ta’ liri li ser jintefqu bla bzonn u li ser iwasslu biss ghall kuntrarju ta’ dak illi suppost hu fid-dmir li jaghmel il-Gvern.

Il-GRTU issostni li l-ahjar sistema hi dik ta’:

Ø Fi zmien qasir qabel tidhol l-Euro, l-Gvern iwettaq kampanja ta’ edukazzjoni biex kulhadd ikun jaf biex ihaddem il-Euro. Dan jista jsir minghajr il-kummidji kollha li l-kumitat tas-suppost esperti qed jipprova jghabbi fuq is-settur kummercjali, u s-settur pubbliku kollu.

Ø Dhul tal-Euro b’tali mod li mal-ewwel kulhadd jibda juza biss l-Euro u jinsa fl-inqas zmien possibli l-Lira Maltija. Dan hu li sar b’mod effettiv fil-Germanja.

Ø Ghajnuna u edukazzjoni lis-sidien tan-negozji kollha halli jkun zgurat li l-prezzijiet bil-Euro jirriflettu l-prezzijiet b’mod korrett.

Ø Ftehim nazzjonali bejn Gvern, Entitajiet Pubblici, banek kummercjali u l-Organizzazjonijiet kollha li jirraprezentaw il-kummerc biex kulhadd jintrabat li ma jgholliex la taxxi, la mizati amministrattivi u lanqas prezzijiet jekk mhux ghal ragunijiet specifici.

Ø Il-Gvern irid iwaqqaf lill Kumitat tan-NECC milli jibqa’ ghaddej qiesu romblu fuq min irid jaghmel il-gid lil pajjizna.

Ø Il-GRTU ma taqbilx li l-Euro ghandu jiddahhal fl-1 ta’ Jannar. Din hi data hazina ghax il-hwienet ikunu ghadhom ghaddejjin bil-bejgh tal-Milied, il-banek ikunu mghaluqin u hafna impjegati jkunu bil-leave. Id-data ghanda tkun imcaqalqa bi ftehiem mal-organizzazjonijiet kollha li pprezentaw kummerc.

Jekk il-Gvern irid iwettaq bis-serjeta Changeover ghall-Euro bla infiq zejjed, bla konfuzjoni zejda u bla piz bla bzonn fuq l-gholi tal-hajja, il-GRTU tassigura lil-Gvern u lill-kulhadd mill-koperazzjoni shiha tal-GRTU u l-imsiehba taghha. Jekk il-Gvern jibqa ghaddej bil-pjan zbaljat li bellalu min suppost jifhem, il-GRTU tkun konstretta li taghti direttivi lis-sidien tan-negozji biex tevithom minn hafna xkiel zejjed u minn hafna akkuzi ngusti u bla bzonn.