Press Release: Positive outcome for Black Friday 2024
29 November 2024
Feedback reported to the Malta Chamber of SMEs on Black Friday results indicates mixed outcomes....
Meta nkun Brussels jolqotni l-fatt li it-teknici ekonomici jafu
jaqraw l-ekonomija Maltija sewwa u lil hinn mill-kummenti pulitici
tal-Kummissarji Ewropej u pulitici barranin li jzuruna, dawn it-teknici jafu
r-realta` dwar Malta hafna u hafna aktar milli jahsbu xi Maltin li jahsbu li
ghaliex dwar l-ekonomija Maltija ipinguh sabih biex jimpressjona, jahsbu li
b’hekk qed jikkonvincu lil min hu istruwit. Zgur izda li qabel ma tghaddi
l-Elezzjoni l-Maltin ser jistordu jisimghu figuri fuq figuri biex
jimpressjonawna li sejrin hadida.
Nghid biss li bhalissa l-accountants
qed jghalqu l-kotba ta` hafna negozji u intraprizi Maltin kbar u zghar. Irrid
insib accountant wiehed biss li bhalissa qed jitbissem. Kollha kelma wahda:
bilanci ta` negozji daqshekk disastruzi ilhom ma jaraw zmien u l-istampa hi
l-istess f’kull settur. L-accountants maqbudin f’morsa. Ghax jew ikunu zeluzi
mal-verita` u jitfghu in-negozji tal-klijenti taghhom f’inkwiet kbir mal-banek
kummercjali hekk kif dawn jaraw l-accounts tal-klijenti b’telf kbir. Jew inkella
jaghtu ftit tal-kulur biex l-istampa tidher tajba u wkoll igibuhom juru profitt,
jifirhu l-banek izda lill-klijenti jkorruhom ma` tat-taxxa. L-accountants bravi
u kreattivi jafu pero` li min irid jaf x’inhu jigri sewwa ghandu jitkellem
mas-sidien tan-negozji Maltin. Mhux ma` dawk li ghandhom xi bicca art mweghdha,
jew xi assistenza mdendla, jew xi permess specjali diga mahdum, izda
mal-proprjetarji serji li n-negozju taghhom imexxuh sewwa u bl-isforzi taghhom
biss. Dawn kollha jafu li l-ekonomija Maltija ghaddejja minn zmienijiet difficli
u li s-sitwazzjoni xejn m’hi titranga.
Ghanijiet Ekonomici
Meta wiehed
ikejjel il-performance tal-ekonomija ta` Malta wiehed iqis kemm qed jirnexxilu
jew le pajjizna jilhaq l-ghanijiet imfassla mill-Gvern. Dawn li l-ghanijiet huma
dawn:
1. L-akwist ta` tkattir ekonomiku sostenibbli u konsistenti u li
jinzamm livell gholi ta` mpjieg li jwassal l-ekonomija Malta biex tilhaq u
tintrabat mal-ekonomija ta` l-Unjoni Ewropeja.
2. Li l-finanzi pubblici
ta` Malta jitrangaw tant li n-nefqa pubblika tkun sostenuta minn dhul bizzejjed
biex id-deficit strutturali jinzel ghal ratio ta` 2% tal-GDP fis-sentejn li
gejjin.
3. Li l-ekonomija Malta tkun tista ssostni lilha innifisha biex
ma jkollhiex zbilanci fil-kontijiet ta` Malta mal-kumpliment
tad-dinja.
Zieda Fil-Produttivita`
Il-Gvern Malti jemmen li t-tnehhija
tal-levies u l-bidliet li qed isiru biex Malta taddotta l-acquis kommunitarju u
r-ristruttura li qed tigi mgeghla tghaddi minnhu l-ekonomija Maltija ser
tirrizulta f’aktar efficjenza ekonomika. Il-Gvern qed jittama, skond l-istudji
li ghandu f’idu, li ser ikun hemm titjib ekonomiku f’oqsma mportanti bhal ma hi
dik tal-produttivita` tal-haddiema Maltin. Il-Gvern qed jittama li dawn
ir-riformi ser igibu zieda fil-produttivita` ta` 0.5% fis-sena.
Hafna
jahsbu li ghalkemm l-ekonomija ma tiddependix tant fuq il-biedja (2.6%) daqs
kemm tiddependi fuq l-industrija (26%) allura mhux tant importanti ghal Malta
jekk il-biedja tickienx jew tikbirx. Dan mhu vera xejn. Il-biedja taghmel parti
mportanti mill-katina li taghqqad l-ekonomija Maltija u jekk tmut il-biedja
partijiet importanti ta` Malta li huma meqjusa bhala rurali, jaqalghu daqqa
kbira. Il-GRTU ma tirraprezentax lill-bdiewa izda ma trid bl-ebda mod tara
l-biedja ssoffri ghax mal-biedja jghixu hafna nies u hi parti mportanti minn dak
li hu Malti. Pero` wiehed irid ikollu saqajh ma` l-art u jipprova jifhem
x’ghandu f’rasu l-Gvern. Gvern, hu min hu jiddeciedi u aktar iva milli le dak li
jwettaq ma jergghax jitnehha Rari nisimghu li xi skema, xi ligi, xi taxxa jew xi
tnehhija ta` protezzjoni terga tiddahhal wara li tkun tnehhiet jew li titnehha
wara li tkun dahlet jekk mhux wara hafna snin u hafna tahbit. Illum l-ghanijiet
tal-Gvern huma li l-biedja tinghata l-ghajnuna kollha biex tikkompeti u
tipproduci prodott tajjeb rikjest mis-suq u kif iridu s-suq u bi prezz
kompetittiv u s-suq ikun liberalizzat. F’kelma wahda l-Gvern jemmen li s-suq
isuq u ma jridx jaf bl-ebda protezzjoni.
Suq Wiehed Ewropew
Dan
ifisser li l-konsumatur permezz tal-bejjiegh tal-haxix u frott ikollu ghazla
wiesgha ta` prodotti lokali u mportati. Il-Gvern jemmen li bi programmi ta`
sapport ghal settur settur, is-suq ikun jista` jinfetah u Malta tkun tista`
tintegra ruhha mas-suq komuni ewropej. Dan hu s-suq bla frontieri li minn
Finland jinzel sa` Malta u mill-Irlanda jasal sal-Bologna jekk it-tkabbir
jirnexxi u jkun suq bla fruntieri ta` erba mitt ruh. L-ghan tal-Gvern hu li
l-ekonomija ckejkna ta` Malta tkun tista tilhaq u tlahhaq mal-kumplament f’dan
is-suq kbir u li l-imprenditur biedwi Malti jkun jista jfendi b’kompetizzjoni
minn u kontra kulhadd. Il-Gvern Malti jemmen li l-impatt ekonomiku fuq
it-tkattir tal-ekonomija nazzjonali u fuq is-suq tax-xoghol ikun posittiv tant
li wara s-sena 2003 l-produttivita` tax-xoghol tal-haddiema Maltin tibda tiela
bir-rata ta` 0.5% fis-sena.
Huma hafna ix-xettici, fosthom jien, dwar
kemm dan ix-xenarju ser jirnexxi. L-indikazzjonijiet illum huma li hafna minn
dak li diga gie pprogettat ma rnexxiex, ir-ristruttura mweghda mhux qed issir,
l-iskemi ta` sapport li l-industrija u li l-biedja mhux qed jahdmu,
il-produttivita` nazzjonali m’hix tiela izda niezla u ghalhekk ma tantx hemm
fiducja li l-miraklu ekonomiku se jirnexxi. Biex wiehed jghid kollox izda,
ir-ristruttura ekonomika mhux facli u tiehu z-zmien. Ukoll l-iskemi tas-sapport
min-naha tal-Gvern jiehdu z-zmien biex jinhaddmu u jitwettqu. Min bhali ghadda
mill-perijodu ta` riforma kbira li rat Malta snin ilu jaf li mhux facli li
tibdel l-istrutturi ekonomici ta` pajjizna u li jkollok success. Din xi haga li
kull min ghadda mill-magna ta` l-esperjenza jafha. Jidher sfortunatament li
hafna li qed jiktbu r-rapport u jfasslu l-projections, din ma
jafuhiex.
Il-Budget Li Gej
Il-Budget 2003 ghalhekk ser jibni qafas ta`
progetti u pjanijiet u skemi diretti ta` intervent min-naha tal-Gvern li ser
ikunu ibbazati fuq dwan l-istudju u dawn il-projections. Il-Ministru tal-Finanzi
ghandu esperjenzi bizzejjed biex jifhem li jkun genn jekk nassumu li kollox ser
imur harir. L-ewwelnett, Malta hi wahda mill-aktar ekonomija miftuha ghal-irjieh
li jolqtu lid-dinja ekonomika. It-tieni nett l-impatt ekonomiku tal-mizuri
jiddependi kemm il-mizuri jkunu mahsuba sewwa u kemm ikunu genwini. Jiddependi
wkoll fuq kemm lil min ser jolqtu jkun lest u ghandu l-abilita` u r-rieda li
jhaddimmhom. Illum ghandna wisq nies b’nifishom maqtugh u mghobbijin isolvu
l-problemi li ghandhom s’issa bil-bidliet li saru, u ghalhekk ftit ghandhom
entuzjazmu li jfasslu pjanijiet godda u jissugraw flushom f’aktar investiment
ghal futur. Il-pjanijiet tal-Gvern jahdmu biss jekk l-investitur privat Malti
jemmen fihom, jinvesti fihom, ihaddimhom u jirnexxi. Dan kollu jissarraf f’kelma
wahda: fiducja.
Imma ejja nkunu posittivi u nghidu li l-Gvern ser
jippjana tajjeb u ser ibiegh tajjeb u li l-investituri jafdawh. Jibqa l-fatt li
l-proposti godda jridu jitilqu mir-realta` ekonomika tal-lum. Din ir-realta`
trid tkun spjegata sewwa. Hu possibli li l-Budget jippresenta analisi ekonomika
li jaqblu maghha anke x-xettici.
Msiehba Socjali
Li jaqblu ukoll
maghha l-korpi kostitwiti u t-trade unions. Hu possibli li l-imsiehba socjali
jaccettaw l-istampa ekonomika bhala vera u reali u l-projections bhal attainable
u jkunu lesti jintrabtu maghhom. Din ser iholl u jorbot ghal dan il-Budget li
gej aktar milli ghal Budgets ta` qabel. Aktar u aktar jekk il-qabza lejn
l-Ewropa Maghquda ssir.
Illum qed nintrabtu u wahedna nergghu nhollu jekk
dak li nfasslu llum ma jirnexxix. Jekk nintrabtu mhux ser ikun tant facli. Ukoll
ir-rabta tfisser li nkunu hattejna dak li kien isostni lill-industija lokali u
l-biedja sal-lum u nkunu ftahna bieb li ma nkunux nistghu nergghu naghlquh.
Ghalhekk ir-riforma trid bilfors tahdem ghax ikun difficli imbaghad li nigbdu
l-habel lura.
Flus
Il-Gvern mill-banda l-ohra jrid ikun sab il-mezzi
finanzjarji li jsostni l-programmi u l-inizjattivi kollha li qed iwieghed
minghajr ma jkompli jifqa l-budget deficit u jonfoh aktar id-dejn nazzjonali.
Anzi l-Ministru tal-Finanzi qed jobsor li l-budget ikompli jittranga, d-dejn
jibda jonqos, it-taxxi jibdew jonqsu u jkollu flus ukoll biex ihallas
ghall-programmi kollha li fasslulu l-ekonomisti tal-IPSE u tal-MDC, tal-MTA u
tal-Ministeru tieghu u dak tal-Prof. Josef Bonnici.
Il-Ministru
tal-Finanzi jittama wkoll li l-ekonomija tad-dinja jghaddilha l-inkwiet li
waqghet fih u li Malta tbiegh aktar fis-swieq barranin u tigbed lejha aktar
turisti. Jekk jahdmu l-projections u kollox imur sewwa ser jghidulna fil-Budget
li gej li kollox ser imur sewwa. L-imsiehba socjali jridu jemmnu u jibqghu
jittammaw. U maghhom il-membri taghhom.
The Malta Chamber of SMEs represents over 7,000 members from over 90 different sectors which in their majority are either small or medium sized companies, and such issues like the one we're experiencing right now, it's important to be united. Malta Chamber of SMEs offers a number of different services tailored to its members' individual requirements' and necessities. These range from general services offered to all members to more individual & bespoke services catered for specific requirements.
A membership with Malta Chamber of SMEs will guarantee that you are constantly updated and informed with different opportunities which will directly benefit your business and help you grow. It also entails you to a number of services which in their majority are free of charge and offered exclusively to its members (in their majority all free of charge).