Biex tintrebah il-fiducja

Inkonsistenti
In-nies, u mhux biss
dawk li ma jifhmux, izda wkoll periti ta’ esperjenza, jghidulek li problema
ewlenija hi l-inkonsistenza li biha timxi l-MEPA. Hadd ma jifhem kif fl-istess
zona bini jitla’, iehor le, wiehed jgholli, l-iehor jinzamm, wiehed jikser
il-ligi u jithalla sfaccatament u lill-iehor isalbuh. Ftit huma dawk li jemmnu
li l-MEPA hi accountable ghal xi hadd. Kulhadd stghageb, per ezempju, meta sema’
lill-Prim Ministru jghid fuq it-TV li huwa wkoll jiddejjaq kull meta jghaddi
mix-Xatt tal-Belt u jhares lejn il-Birgu u jara dik il-porkerija ta’ bini li
tiela’ u li ser ikerrah ghal dejjem wahda mill-isbah xenarji li ghandha Malta,
izda li hu bhala Prim Ministru ta’ pajjizna, ma jista jaghmel xejn. Kulhadd
l-istess reazzjoni kellu: jekk Prim Ministru ma jista jaghmel xejn biex igieghel
lill-MEPA twaqqaf l-gharukazijiet anke meta kulhadd hu ta’ fehma wahda: gvern,
oppozizzjoni, ambjentalisti, kommunita’ lokali u pubbliku in-generali, allura
min jista ghal dawn l-allat tal-MEPA?!

Min jappuntahom
In-nies
jistaqsu: lill-Awtorita’ min jappuntaha? Lil min huma accountable n-nies ta’ fuq
il-Bord ta’ l-Awtorita’? Ic-Chairman min jahtru? Kemm hu involut il-poplu f’dawn
l-ghazliet? Kemm hu nvolut il-Parlament? Kemm huma nvoluti l-imsiehba socjali?
X’arroganza assoluta hi li gvern (u anke oppozizzjoni) jaghzlu nies bla hadd ma
jaf min huma? X’ kwalifili ghandhom? U fuq kollox, lejn min huma accountable?
Jien ma rrid nitfa dell fuq hadd, imma ghalija la ma ndahaltx xejn anqas
bl-aktar mod remot fid-decizjoni ta’ l-ghazla, jien ma nhossx li b’xi mod xi
hadd fuq l-Awtorita’ jirraprezentani. Din hi xi haga li zgur trid tinbidel
f’demokrazija bhal taghna. Ma jistax ikun li l-ghazliet ta’ nies li huma tant
importanti ghal dak li jigri lil pajjizna, mhux ghal-lum, izda ghal dejjem,
jkunu l-ghazla privileggjata ta’ xi Ministru jew ta’ xi nies wara l-kwinti.
Il-process ta’ l-ghazla ghandu jinbidel.

Nibdew bic-Chairman: dan ghandu
jkun persuna li tidher li hi kwalifikata u tidher li hi ghandha r-rispett ta’
kulhadd. Qabel issir l-ghazla ghandu jinharaeg avviz lill-korpi kollha,
organizazzjonijiet, Kmamar t’esperti, assocjazzjonijiet, Kunsilli u s-Socjeta’
Civili biex jaghmlu r-rakkomandazzjonjiet u jressqu l-ismijiet. Kummissjoni ta’
esperti immexxija mill-President ta’ Malta, simili ghall-Kummissjoni dwar
il-Gustizzja, imbaghad taghmel l-ghazla u l-President ta’ Malta jappunta. Le,
mhux il-Parlament. Il-Parlament Malti hu l-aktar post demokratiku fejn issir
l-ghazla, izda mhux l-aktar post tekniku u zgur mhux l-anqas pregudikat.
Kummissjoni Nazzjonali maghzula bir-reqqa tkun anqas suggetta ghas-suspett u
ghalhekk ikollha aktar fiducja tan-nies u l-ghazla ghalhekk tkun aktar
accettabbli u tigbed l-ghola rispett.

Jista jsir l-istess ghall-membri
l-ohra kollha ta’ l-Awtorita’. Jista izda jkun hemm ghazla mod iehor billi kull
settur rapprezentat fuq l-Awtorita’ jkun nominat direttament min korpi
kostitwiti u mis-socjeta’ civili jew ambjentalisti, kamra tal-periti, etc… skond
il-kaz. L-ghazliet ghalhekk ikunu accountable. Illum hemm nies jirraprezentaw
lill-kummerc, per ezempju. Min huma dawn? Min ghazilhom? Lil min huma
accountable? Mhux bilfors lil Ministru li appuntahom allura jaghtu kaz l-aktar.
Dawn in-nies ghandhom fl-ewwel stadju jkunu, per ezempju, fil-kaz tal-kummerc u
ekonomija, nominati wara sejha apposta, mill-ghaqdiet kollha tal-kummerc, u mhux
min wara l-kwinti.

Sistema gdida
B’mod apert ghandhom jiltaqghu
l-ghaqdiet rikonoxxuti f’assembleja, u flimkien jaqblu, u jekk hemm bzonn
jivvutaw, ghall-persuna li tirraprezenta s-settur taghhom. U l-persuna maghzula
trid tibqa accountable lill-Assembleja li tkun ghazlitha u tibqa responsabbli li
tirraporta lill-istess Assembleja u li tirreferi lilha fuq kwistjonijiet
importanti u ta’ principju u ta’ mportanza nazzjonali.

L-ebda membru
tal-Awtorita’ ma ghandu jhossu li hu ma jirraprezenta lil hadd u ghalhekk ghandu
d-dritt jaghmel li jidhirlu, jivvota fis-sigriet kif jiddeciedi hu wahdu, bla
ebda obligu li jaghti rendikont ta’ ghemilu lil xi hadd jew li jiehu parir ta’
xi hadd.

Din is-sistema ghalhekk tkun tghodd ghal kull nominazzjoni fuq
l-Awtorita’. L-ambjentalisti fl-Assembleja taghhom, jaghzlu taghhom, bhal ma
jaghmlu tal-Kummerc, l-istess it-teknici, l-istess in-nies ta’ l-Awtorita’
stess, l-istess il-Kunsilli Lokali, l-istess is-Socjeta’ Civili u l-istess ukoll
il-Partit fl-Oppozizjzoni – kull settur li dwaru jaqbel il-Parlament li ghandhom
ikunu raprezentati fuq l-Awtorita’. U mhux kell persuna tkun tista’ tintghazel.
Jinkitbu wkoll il-kriterji li jidentifikaw il-kredibilita’ u s-serjeta’ ta’ dak
jew dik li tkun u wkoll il-kwalifika jew l-esperjenza li timmerithom jitkellmu
ghas-settur taghhom fuq kwistjonijiet ta’ Ambjent u Ippjanar. Din l-Awtorita’ li
issa jkollha forma ta’ accountablity tkun trid imbaghad tizgura li l-ghazliet
kollha ta’ nies interni ghall-MEPA jsiru wkoll minnha u tkun responsabbli ghal
ghemilhom hi.

Accountability
Jekk il-poplu jirbah il-fiducja
fl-Awtorita’ ghax jemmen li min jiddeciedi u jmexxi hu accountable ghalih,
allura forsi nibdew inkunu aktar fiducjuzi li pajjizna qieghed f’idejn tajba.
Illum din il-fiducja mhix hemm. Mhux ta’ b’xejn allura li hawn hafna diceriji u
jinstemghu hafna stejjer. Il-Prim Ministru la ammetta li la hu u la hadd ma
jista ghalihom, issa bil-fors li jrid jiccaqlaq. Jekk huwa suggett li jaqbel
fuqu kulhadd, hu x’inhu l-kulur politiku tieghu, hu li pajjizna ma jistax
jittollera aktar zdingar u nuqqas ta’ serjeta’ f’dak kollu li jirrigwarda
l-ambjent u l-patrimonju nazzjonali. Ghalhekk li min jikkmanda jrid ikun hu li
jidher li hu accountable. Qatt aktar m’ghndha tinstema li l-Prim Ministru ma
jista jaghmel xejn u li allura hadd ma jista jaghmel xejn.